Zmarł porucznik Jan Wrona “Gałązka”, ostatni z uczestników akcji “Burza” I-go zgrupowania Obwodu AK Dębica
5 stycznia 2021 r. na wieczną wartę odszedł porucznik Jan Wrona „Gałązka”, ostatni z uczestników akcji „Burza” I-go zgrupowania Obwodu AK Dębica.
Śp. Jan Wrona urodził się 12 kwietnia 1923 r. w Górze Ropczyckiej. W 1940 r. rozpoczął naukę zawodu ślusarza w zakładach „Przemysł Pomocniczy COP” w Sędziszowie Młp. Pomimo młodego wieku był bardzo cenionym pracownikiem, w związku z czym pracodawca inż. Jan Kroczka, niejednokrotnie umożliwiał mu i zachęcał do podnoszenia kwalifikacji. Dzięki temu przez wiele lat, nawet po upaństwowieniu zakładu, utrzymywał z inż. Kroczką żywe kontakty. Pod koniec 1941 r. zaangażował się w działalność konspiracyjną Związku Walki Zbrojnej. W 1942 r. został zaprzysiężony w szeregi Armii Krajowej, otrzymał wówczas pseudonim „Gałązka”. Jego bezpośrednim przełożonym był Adam Miś „Zakopiański”. W ramach działalności konspiracyjnej uczestniczył w produkcji granatów i magazynków do broni krótkiej, które wytwarzano na terenie zakładów przemysłowych w Sędziszowie. Latem 1944 r. brał udział w działaniach akcji „Burza” jako żołnierz I-go zgrupowania oddziałów AK Dębica operujących w lasach w rejonie przysiółka Budzisz, którym dowodził Mieczysław Stachowski „Maciej”, „Sęp”. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na teren obecnego powiatu ropczycko-sędziszowskiego został aresztowany przez sowietów. Przetrzymywany w pobliżu stacji kolejowej w Sędziszowie Młp., szczęśliwie zdołał zbiec. Po rozpoczęciu ofensywy sowieckiej, w styczniu 1945 r. wyjechał i ukrywał się na Ziemiach Zachodnich w okolicach Kłodzka. Zdekonspirowany i zagrożony aresztowaniem przez UB, wrócił do rodzinnej Góry Ropczyckiej. Po powrocie ponownie uzyskał zatrudnienie w odbudowywanych zakładach przemysłowych Jana Kroczki. Z późniejszą sędziszowską Wytwórnią Filtrów zawodowo związany był ponad 50 lat. Pomimo szykanowania dawnych AK-owców był zaangażowany społecznie, aktywnie uczestniczył w budowie nowego kościoła parafialnego w Górze Ropczyckiej. Był współwykonawcą i jednym z dwóch instalatorów krzyża wieńczącego kopułę na świątyni. Gdy na początku lat 50. ubiegłego wieku ożenił się i planował wybudować dom, zakupił niezbędne materiały. Dzięki uprzejmości Jana Kroczki cegła na budowę zmagazynowana została na placu zakładowym. Gdy władze PRL wstrzymały wszystkie inwestycje w celu odbudowywania Warszawy, jedynym ratunkiem, aby materiał ten nie został wywieziony okazała się możliwość „wypożyczenia” go na rzecz budowanego wówczas kościoła w Górze Ropczyckiej. W ten sposób z 20 tys. cegieł powstało prezbiterium, które wymurował brat Jana Wrony, Czesław. Po przemianach ustrojowych z 1989 r. Jan Wrona aktywnie uczestniczył w tworzeniu i funkcjonowaniu Sędziszowskiego Koła Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. 20 listopada 2000 r. decyzją prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej mianowany został na pierwszy stopień oficerski Wojska Polskiego. 20 maja 2005 r. otrzymał nominację na stopień porucznika. W związku z działalnością niepodległościową był też wielokrotnie odznaczany. W 1948 r. Rząd Polski w Londynie dwukrotnie uhonorował go Medalem Wojska. W 1983 r. otrzymał Krzyż Armii Krajowej, a w 1985 r. prawo do noszenia Honorowej Odznaki Pułkowej 5 Pułku Strzelców Konnych. 15 października 1990 r. otrzymał Krzyż Partyzancki. W 1994 r. Odznakę Pamiątkową Akcji Burza.
Uroczystości pogrzebowe odbędą się 8 stycznia w kaplicy cmentarnej Kościoła Parafialnego w Górze Ropczyckiej o godzinie 14.00.
Opracował: Szymon Pacyna
Źródło: Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Rzeszowie
